Журнал «Мәдени мұра» – рецензируемый научный журнал открытого доступа
  • Перейти в режим для слабовидящих
ISSN 2708-3365 (Print)
ISSN 3006-1377 (Online)

АБАЙ ҚҰНАНБАЙҰЛЫ ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫНДАҒЫ НЕОКЛАССИКАЛЫҚ НӘЗИРА ДӘСТҮРІ

Авторы

  • Карипбаев Ж.

Ключевые слова:

Абай Құнанбайұлы, шығыс классикалық әдебиеті, нәзира дәстүрі, «Ескендір» поэмасы.

Аннотация

Абай және Шығыс классиктерінің әдеби, шығармашылық байланыстарын
сөз еткенде, нақтылы зерттеу нысанына алынбай келе жатқан күрделі де
өзекті тақырыптың бірі – Абай шығармаларындағы Шығыстық белгілердің
бір тармағы болған нәзира дәстүрі. Абайтану тарихында бұл жөнінде Мұхтар
Әуезов зерттеулерінде ғана сөз болып, пікір сабақталды. Нәзира дәстүрі –
ілгеріде жазылған классикалық шығыс әдебиетінде қалыптасқан мәңгілік
тақырыптармен байланысты үрдіс. Оның қайнары (каноны) да, жайылып
ағатын арнасы (инварианттары) да бар. Ұлы ақын дәстүрлі тақырыпқа шығарма
жазудың шығыстық әдісі – нәзира дәстүрін жан-жақты меңгерген, оны қазақ
топырағына лайықты етіп белгілі дәрежеде дамыта түскен айрықша өнер иесі.
М. Әуезов Абай шығармашылығының үш қайнардан бастау алғанын былай
жіктеген: біріншісі, қазақ халқының мол фольклорлық мұрасы; екіншісі, шығыс
классикалық әдебиеті; үшіншісі, орыс пен батыс әдебиеттері. Зерттеу мақалада
ұлы ақын шығармашылығындағы шығыс классикалық әдебиетінің, оның ішінде
нәзира дәстүрінің көрініс табуы жан-жақты сөз болады. Абай шығармаларындағы
нәзира дәстүрін ғылыми тұрғыдан жүйелеу – ұлы ақын шығармаларындағы
нәзира дәстүрдің түбегейлі зерттелуіне жол ашады деген түйін жасалады.

Загрузки

Опубликован

2023-11-10

Как цитировать

Карипбаев Ж. (2023). АБАЙ ҚҰНАНБАЙҰЛЫ ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫНДАҒЫ НЕОКЛАССИКАЛЫҚ НӘЗИРА ДӘСТҮРІ. «Мәдени мұра», 97(2), 60–75. извлечено от https://madenimura-journal.kz/index.php/main/article/view/238